How is the Speaker of Lok Sabha elected?

 ಲೋಕಸಭೆಯ ಸ್ಪೀಕರ್ ಅನ್ನು ಹೇಗೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ? 

• ಸಂವಿಧಾನದ 93ನೇ ಪರಿಚ್ಛೇದದ ಪ್ರಕಾರ ಲೋಕಸಭೆಯು ತನ್ನ ಸ್ಪೀಕರ್ ಮತ್ತು ಡೆಪ್ಯೂಟಿ ಸ್ಪೀಕರ್ ಆಗಿ ಇಬ್ಬರು ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. 
• ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ದಿನಾಂಕದಂದು ಸ್ಪೀಕರ್ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. 
• 2024ವರೆಗೆ  ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ಸ್ಪೀಕರ್ ಗಳು ಅವಿರೋಧವಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. 
• ಸ್ಪೀಕರ್ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ದಿನಾಂಕದಂದು ಉಪಸಭಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. 

ಮಾನದಂಡಗಳು ಯಾವುವು?

ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ ಅನುಚ್ಛೇದ 94 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪೀಕರ್ ಸದನದ ಸದಸ್ಯರಾಗಿರಬೇಕು ಎಂದು ಆದೇಶಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ಪೀಕರ್ ಆಗಿ ಚುನಾವಣೆಗೆ ನಿಲ್ಲಲು ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅರ್ಹತೆಗಳ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಸಂವಿಧಾನ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಕಾನೂನುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಈ ಪಾತ್ರಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಮೌಲ್ಯಯುತವಾಗಿದೆ. 

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷದ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಸ್ಪೀಕರ್ ಆಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ, ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷವು ಸದನದಲ್ಲಿ ಇತರ ಪಕ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಗುಂಪುಗಳ ನಾಯಕರೊಂದಿಗೆ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಚರ್ಚೆಯ ನಂತರ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯನ್ನು ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡಿದೆ. ಒಮ್ಮೆ ಚುನಾಯಿತರಾದ ನಂತರ, ಸ್ಪೀಕರ್ ಸದನದ ಎಲ್ಲಾ ವಿಭಾಗಗಳ ಗೌರವವನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಈ ಅಭ್ಯಾಸವು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಸ್ಪೀಕರ್ ತೆಗೆದುಹಾಕಬಹುದೇ?

ಸಂವಿಧಾನದ 94ನೇ ವಿಧಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಲೋಕಸಭೆಯ ಸ್ಪೀಕರ್ ಅವರನ್ನು ಅವರ ಹುದ್ದೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಬಹುದು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಮಂಡಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ಕನಿಷ್ಠ 14 ದಿನಗಳ ನೋಟಿಸ್ ನೀಡಿದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ಸ್ಪೀಕರ್ ಅಥವಾ ಉಪ ಸ್ಪೀಕರ್ ಅವರನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಬಹುದು.